การเก็บภาษีจากอดีตสู่ปัจจุบันค่อนข้างมีความแตกต่างกัน การเก็บภาษีในปัจจุบันสามารถตรวจสอบได้ง่ายมากขึ้น เนื่องจากผู้ประกอบการธุรกิจและพ่อค้าแม่ค้าหันมาค้าขายทางออนไลน์กันมาก และมีรายได้ผ่านธนาคารทำให้สามารถเช็กรายการเงินเข้าออกได้ทันที ต่างจากเมื่อก่อนที่การส่งเอกสาร เช่น งบการเงิน รายได้ รายจ่ายต่างๆ ฯลฯ ให้สรรพากรตรวจนั้นจะจัดทำเอกสารในรูปแบบกระดาษ ซึ่งใช้เวลาในการตรวจสอบนานและมีโอกาสเกิดข้อผิดพลาดได้มาก

การที่สรรพากรจะมีการนำเอาเทคโนโลยีในเรื่อง Big Data และ AI มาใช้ในการจัดเก็บภาษีจะทำให้เกิดการตรวจสอบข้อมูลเป็นระบบดิจิทัล สามารถคำนวณภาษีและการเก็บข้อมูลได้อย่างถูกต้องและแม่นยำมากขึ้น

Big Data

ข้อมูลที่สรรพากรมีนั้นจะมีทั้งแบบ Internal และ External โดย

• Internal Data คือข้อมูลที่สรรพากรได้รับจากบุคคลและธุรกิจต่าง ๆ เช่น งบการเงิน รายได้ รายจ่ายต่าง ๆ จากเดิมที่เคยเป็นเอกสารในรูปแบบกระดาษ ใช้คนในการจัดการหรือจัดเตรียมซึ่งใช้เวลามาก และอาจมีการเลี่ยงที่จะไม่แสดงข้อมูลการเงิน ทำให้ไม่สามารถตรวจสอบได้

• External Data เป็นข้อมูลที่ได้จากภายนอก เช่น ในโลกออนไลน์หรือโซเชียลมีเดียต่าง ๆ การซื้อขายต่าง ๆ บนออนไลน์นั้นสรรพากรสามารถที่จะค้นหาข้อมูลได้ทุกรายการ

AI หรือปัญญาประดิษฐ์

ใช้เพื่อตรวจสอบในส่วนของ external data ที่อยู่บนโลกโซเชียลเพราะเป็นระบบที่ช่วยวิเคราะห์รายรับรายจ่ายของบุคคลที่มีพฤติกรรมการใช้จ่ายที่เป็นแพทเทิร์นเหมือนกันในทุก ๆ เดือน สามารถดูได้ทั้งในแบบของบุคคลธรรมดาและแบบบริษัท นอกจากนั้นยังสามารถเรียนรู้พฤติกรรมของแต่ละคน นำข้อมูลที่เหมือน ๆ กันมาวิเคราะห์และจำลองเป็นแพทเทิร์นของกลุ่มได้อีกด้วย ข้อมูลที่มีอยู่ในระบบจะวิเคราะห์ความเป็นไปได้ว่าคนหรือธุรกิจหนึ่ง ๆ จะมีการจ่ายภาษีเท่าใด ต่อไปการจะเลี่ยงภาษีจึงทำได้ยาก

การพัฒนา AI ไม่ได้หยุดอยู่แค่การตรวจสอบรายรับรายจ่ายเท่านั้น ยังสามารถไปถึงระบุเลขที่บัญชีที่มีการโอนเงินเข้าออกได้ รวมถึงการระบุตำแหน่งของผู้เสียภาษีหรือธุรกิจนั้นให้สรรพากรได้รู้และสามารถติดตามได้ทันที

Big Data ที่สรรพากรใช้ร่วมกับ AI เพื่อเก็บข้อมูลในการติดตามภาษีจะมาจากเบอร์โทรศัพท์ เลขประจำตัวประชาชน ที่รวมไปถึงชื่อและนามสกุล ทำให้ระบุตัวตนและหลักฐานการเสียภาษีได้อย่างถูกต้อง การใช้ Big Data จัดเก็บข้อมูลและใช้ AI เพื่อวิเคราะห์พฤติกรรมของคนก็เพื่อให้มีการจัดเก็บภาษีที่ถูกต้องแม่นยำและมีประสิทธิภาพมากขึ้นนั่นเอง